ABD Genel Kurmay Başkanı General Raymond T. Odierna’nın “Amerikan Ordusu Dönüşümden Geçiyor” makalesi-Turquie Diplomatique’nin 42. sayısında yayımlandı. Makale ABD’nin politikalarındaki Asya-Pasifik hattını birinci sıraya yerleştirmesini ABD ordusu açısından değerlendiriyor. Makalede gözümüze çarpan noktaları şöyle sıralayabiliriz…
Birinci olarak, ekonomik krizin etkisini artırması sonucu ABD ordusunun daraltılması gündemde… ABD askeri alana en fazla yatırım yapan emperyalist ülkelerden biri olarak bu durumdan kesinlikle rahatsız ancak yapacağı başka bir şey de yok. Raymond’un açıklamasına göre ordunun yaklaşık 80.000 kişi civarında bir azalmaya gitmesi bekleniyor.
Ancak bu azalma ABD’nin muharip gücünde bir azalma anlamını taşımıyor. Aksine ABD emperyalizmi operasyonel güçlerinin kapasitesini artırmayı hedefliyor. Genel Kurmay Başkanı’nın açıklaması konvansiyonel ve özel operasyon güçleri arasında koordinasyonun geliştirilmesi gerektiğini açıklı-yor. Bu noktada ABD ordusunun kullandığı kavramlar olarak “derinlik” ve “çok yönlülük” karşımıza çıkıyor. ABD ordusunun “derinlik” kavramıyla, emperyalist çıkarlarına tehdit ola-bilecek bir dizi gelişmeye yanıt verebilecek kapasiteye erişmesi kastediliyor.
Bu anlamda ABD’nin çıkarlarına karşı duran bir dizi toplumsal hareket ve farklı emperyalist grupların oluşturacağı tehlikenin “bertaraf” edilmesi hedefleniyor. “Çok yönlülük” kavramını ise Raymond şöyle açıklıyor: “ Ulusal güvenlik liderlerimize sorunlarını çözmeleri için hem kapasite hem de öldürücülük sağlayan bir dizi seçenek sağlamalıyız”. ABD ordusu, “sivil” yöneticilerine kolaylık sağlayabilecek askeri ve sivil ilişkileri geliştirmeyi hedefliyor. Zaten genelde bunun yapıldığından bahsedilebilir. Bunun bir yönüyle de doğru olduğu kabul edilebilir, ancak bahsedilen bölgenin Asya-Pasifik olması, dünyanın en büyük kara ordularının bu bölgede bulunması, ülke siyasetlerinde orduların oldukça belirleyici bir pozisyonda olması, ABD açısından askeri ve sivil ilişkileri politikacılarından ayrı olarak askeri kanadının da geliştirilmesini önemli hale getiriyor.
İkinci olarak, ABD’nin küresel hegemonyasının zayıfladığını görebiliyoruz. Bush döneminin bütün doktrinleri nere-deyse terk edilmiş durumda. Bunun nedenini sadece Bush’un yerine Obama’nın geçmesi olarak okumak doğru olmayacaktır. Aksine ABD burjuvazisinin önceliklerinin değişmesi olarak görmek daha doğru bir yaklaşım olacaktır.
Hatırlayalım ABD Bush döneminde “önleyici savaş/müdahale” doktrinine sarılırken pratik tutumu Irak örneğinde görüldüğü gibi tek taraflı hareket etme üzerine kuruluydu. Aradan 10 yıl bile geçmeden doktrin iflas ederek yerini “ortak operasyonlar” dönemi almıştır. Genel Kurmay Başkanı Raymond, “ tüm operasyonların ‘ortak, hükümetler-arası, aracılar-arası ve çok-uluslu bir ortamda gerçekleşmesi gerektiğine’ (…) inanıyoruz” diyerek hegemonya zayıflamasının kabul edildiğini ve emperyalistler arası çelişkilerin daha fazla keskinleşeceğini, kamplaşmanın artacağını söyleyebiliriz.
Üçüncü olarak, NATO’nun çok daha fazla işlevselleşeceği, Türkiye gibi ordularıyla öne çıkan ülkelerin daha fazla kullanılacağı anlaşılıyor. ABD’nin Avrupa’da tuttuğu acil müdahale gücünü NATO tugayı olarak görevlendirme düşüncesi Türkiye gibi ülkelerin daha fazla savaş mevzilerine sürülmesi anlamını taşıyor.
Dördüncü olarak öne çıkan nokta Asya-Pasifik’e öncelik verileceği ama Ortadoğu’nun da ikinci sırada yer alacağı görülüyor. Ve bu bölgelerin şekillendirilmesi hedefleniyor. Türkiye’nin rolü de en fazla bu noktada açığa çıkıyor. Türkiye, ABD ve ABD’nin diğer yarı-sömürgeleri ile birlikte Ortadoğu’da ABD’nin çıkarlarını korumak adına daha fazla sorumluluk yüklenecek.
Beşinci olarak ABD, en deneyimli savaş gücünü kaşla göz arasında Asya-Pasifik’e kaydırmış durumdadır. Çin’in gelişiminin durdurulması için girişilen bu mücadele nasıl sonuçlanır şu andan bilemeyiz ama emperyalistler birbirleriyle dalaşırken, halklara verdikleri tek gelecek ise geleceksizliktir.
Emperyalistlerin içerisine girdiği sürecin tek anlamı dünya halklarının daha fazla ayaklanacağıdır.
