Duterte’nin sıkıyönetim yasasının üç aya yaklaşması ve Covid-19 pandemisini ele alma konusundaki beceriksizliği Filipinli insanlar açısından yıkıcı olmuştur. Kadınlar ve kız çocukları için bu etki iki kat fazla. Kadınlar, özellikle çalışan kadınlar, tecridin yükünü taşıdılar.
Kadınlar Covid-19’a karşı savaşın ön saflarında.
Filipinli hemşirelerin %80’ine yakını kadınlardan oluşuyor, birçoğu uygun koruyucu ekipman eksikliği nedeniyle enfekte olmuş durumda ve karantinada. (…) Personel kıtlığı nedeniyle 12 saatlik rotasyonlarla çalışıyorlar. Çoğu, düzenli olarak test edilmedikleri için çocuklarını ve ailelerini enfekte etme korkusuyla eve gitmekten vazgeçiyorlar. Geçtiğimiz aylarda asker ve polis kontrol noktalarına ve ulaşım kısıtlamalarına maruz kaldılar. Tüm bunların yanı sıra, erkek meslektaşlarına kıyasla maaşlarını % 22 daha az alıyorlar.
Çalışan kadınların çoğunluğu hiçbir geliri olmadan ortada bırakılmış ve tecrit nedeniyle işlerinden olmuşlardır. Eğitim, satış, büro işleri, yemek ve konaklama, ağırlıklı olarak kadınların yaptığı meslekler; okullar, alışveriş merkezleri, ofisler, oteller ve restoranlar iki aydan fazla bir süredir kapalı olduğundan acı çekiyorlar.
Bazıları yeniden açılacak, ancak daha az işçi ile. Okullar gibi diğer yerler, Duterte açılmasını “güvenli” görene kadar kapalı kalacak. Duterte’nin inşaat ve madencilik gibi açmak için acele ettiği sektörler ezici bir şekilde erkektir.
Kayıt dışı çalışanların yarısından fazlası kadın.
(Kadınlar, Ç.N.) Sari-sari(1) mağazaları, salonlar, yemek tezgahları ve küçük lokantalar gibi kilitlenmeden en çok etkilenen işletmelerde çalışırlar. Geçen yıl, küçük işletme lisansları için başvuran erkeklerden daha fazla kadın vardı, bunların çoğu şimdiye kadar muhtemelen iflas etti.
Yoksul topluluklarda, Duterte’nin cimri iyileşmesinden yararlanmak için saatlerce beklemek zorunda kalanlar kadınlar olmuştur. 2015 yılında, 4 milyon kadın, 400.000 erkeğin aksine, “yoksulların en fakiri” olarak kabul edildi ve DSWD’nin(2) 4Ps(3) kapsamına alındı. Onlar yetersiz yardımları yetirme ve aileleri için gıda ve diğer kaynakları bulma yükünü taşırlar.
Kırsal alanlarda, kadınlar tarımsal üretimde sürekli olarak zorluk yaşıyor ve kademeli olarak aile ihtiyaçları karşılamanın gerisinde kalıyorlar. Daha fazla kadın, erkeklerden daha topraksız. On kadından altısı tarım işletmelerinde ve çiftliklerde yıllarca ücretsiz aile işçisi olarak çalışıyor. Hiçbir gelir, hiçbir tasarruf ve bir yaşam kazanma ihtimali olmadan, tecritte kalmak durumlarını kötüleştirdi.
Seyahat kısıtlamaları ve işsizlik, yurtdışında çalışan kadın işçilerin belirsizliklerine katkıda bulunmuştur. Ev işçilerinin, tezgahtarların ve diğer hizmetlerde çalışanların birçoğu, işverenler tarafından gruplar halinde işlerinden edilmişlerdir. Eve sadece karantina tesislerinde uzun süre gözaltında tutulmak için geliyorlar. Bunlar arasında Duterte hükümetinin, sonuçlarını hızlı ve doğru bir şekilde test edilmesini ve işlenmesini sağlamamasının cezasını çekerek ihmal edilen hamile kadınlar var.
İlk çalışmalar, hamile kadınların hamile olmayan yetişkinlerle aynı oranda Covid-19 alma riskine sahip olduğunu göstermektedir. Ancak hamile kadınlar bağışıklık sistemi zayıf ve genellikle benzer solunum yolu hastalıklarına karşı savunmasız olarak kabul edilir. Tecrit altında, hastaneler ve toplum klinikleri acil müdahaleye yönlendirildiğinden doğum öncesi bakım göz ardı edildi.
BHERT’ler (Barangay Sağlık Acil Müdahale Ekipleri) toplum çapında karantinalarla uğraşırken, hamile kadınlara sağlanan temel tıbbi bakım neredeyse sıfıra indi. Emziren anneler ve yeni doğan bebekleri, zayıf halk sağlığı sistemine aşırı yüklenme sırasında büyük ölçüde ihmal edilmektedirler. Sınırlı fonlar ve kaynaklar ile yeni anneler ve bebeklere dönük aşı ve istişarelerden vazgeçilmek zorunda kalınmıştır. Askeri tecrit; kızamık, difteri ve çocuk felcine karşı temel bebek aşılarının sorunlu olan durumunu daha da kötüleştirdi.
Duterte’nin tecridi altında, bir kadının yemek pişirme, temizlik, bulaşık yıkama, çamaşır yıkama ve pazar koşuları yapma yükü yani ev işlerindeki cinsiyet eşitsizlikleri, erkekler işsiz olduğunda azalmadı, artarak iki katına çıktı. İki çalışan ebeveyn arasında, çocuklara ve yaşlı aile üyelerine bakmak için daha profesyonel görevlerden vazgeçenler anneler olmuştur. Duterte ve beceriksiz yetkilileri eğitimi “evde eğitim”e kaydırdığında, mesleklerinden bağımsız olarak bu ek sorumluluğu üstlenecek yine kadınlar olacak.
Kilitli evlerin içinde, kadınlar aile içi istismar ve cinsel şiddete karşı korumasız bırakıldılar. Birleşmiş Milletler, altı ay süren sıkı tecritin 31 milyon ek aile içi istismar vakasına yol açabileceği konusunda uyardı. Hareketlilik üzerindeki kısıtlamalar, toplu taşıma yasağı ile birleştiğinde, şiddet görmüş kadınların yardım isteme veya istismarcılarından kaçmalarını engelliyor.
Duterte’nin kadın düşmanı yönetimi altında, kadınlara karşı şiddet, tecritten önce bile yükselişe geçti. Polis 2018’den 2019’a tecavüz oranlarında % 31’lik yüksek artış kaydetti, aynı dönemde fiziksel şiddette de %15 artış yaşandı. Bu arada DSWD, aynı dönemde cinsel istismara uğrayan kadın sayısında %55 artış kaydetti. Tecrit altında, seyahat edebilmek ve seks işçiliği yapmak isteyenlerden polislerin cinsel isteklerde bulunduğu raporlara sızıyor.
Tecridin kadınlara yükünün listesi sonsuzdur. Devletin ihmal ve işlev bozukluğunun sonuçları onlara acı ile bağlıdır, gelecek yıllar geçim ve gelir kaybıyla çökmektedir.
Parti, Filipinli kadınları, Duterte rejimini sadece pandemiyi yönetememesinden değil, aynı zamanda tecridin kadınların geçim kaynakları, sağlık ve refah üzerindeki orantısız etkisinden sorumlu tutmaya çağırıyor. Her zamankinden daha fazla, onun devrilmesini isteme hakkına sahipler.
Çeviri Notları:
(1) Sari-Sari mağazaları: Filipinler’de mahalle içlerinde, her sokak başında bulunabilen Sari-Sari mağazaları, çok çeşitli ürünlerin yer aldığı bir çeşit bakkaliyedir.
Günlük gıdadan temizlik ürünlerine dek birçok ürünün yer aldığı Sari-Sariler genelde aile işletmesi olup ailelerin evine bağlıdırlar, evin önünde yer alırlar ve çoğunlukla kadınlar tarafından işletilir. Filipinliler tarafından aynı zamanda kültürel bir simge olduğundan Filipinli mültecilerin yaşadığı yerlerde de Sari-Sarilere rastlamak mümkün.
(2) DWDS: Filipinler Sosyal Refah ve Kalkınma Dairesi
(3) 4Ps: Pantawid Pamilyang Pilipino Program. Gençlere eğitim ve sağlık konusunda yapılan şartlı nakit desteği programıdır.
