İzmir Bornovo’da iki genç ve bekçiler arasında yaşanan kimlik sorma tartışmasının yargıya taşınmasının ardından, İzmir 35. Asliye Ceza Mahkemesi Polis Vazife ve Salahiyetleri Kanunu’nun (PVSK) polislere verdiği kimlik sorma yetkisinin bekçilere verilmediği yönünde karar vermişti.
Ancak mahkemenin bu kararına rağmen Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) bekçilerin kimlik sorma yetkisi olduğunu savunarak, şu açıklamada bulunmuştu: “İzmir ilinde 09/05/2018 tarihinde meydana gelen ve basında, ‘Çarşı ve Mahalle Bekçileri kimlik soramayacak’ şeklinde yayınlanan haber ile ilgili olarak İzmir 35. Asliye Ceza Mahkemesince verilen karar sadece o olaya münhasır bir karar olup aşağıdaki açıklamanın yapılmasına gerek duyulmuştur.
Çarşı ve Mahalle Bekçilerinin Vazifeleri ile ilgili Olarak Riayet Etmeleri Gereken Hususları Gösterir Yönetmeliğin 16. maddesindeki ‘Bekçiler bölgeleri içinde dolaşan şüpheli şahısları takip eder ve hüviyetlerini araştırırlar.’ hükmüne göre Çarşı ve Mahalle Bekçilerinin kişilere kimlik sorma yetkileri mevcuttur.”
Çarşı ve mahalle bekçilerinin kimlik sorup soramayacağına dair EGM’nin yaptığı açıklamanın aksine bir karar da Mardin’den geldi. Mardin’de 3 Aralık 2019’da 2 arkadaşıyla birlikte evine giden MA muhabiri Ahmet Kanbal, yolda bir grup bekçi tarafından kimlik kontrolünden geçirilmek istendi.
Gazeteci Kanbal ve arkadaşlarının bekçilere kimlik sorma yetkisinin bulunmadığını söylemesi üzerine olay yerine polisler çağrıldı. Ardından karakola götürülen Kanbal ve arkadaşlarına “Kabahatler Kanunu” gerekçe gösterilerek, 153 TL idari para cezası kesildi. Kanbal ve arkadaşları karara itiraz etti.
Cezayı kaldırdı
İtirazı değerlendiren Mardin 2. Sulh Ceza Hakimliği, bekçilerin kimlik soramayacağını belirterek, idari para cezasının kaldırılmasına karar verdi. Mahkeme kararının gerekçesinde ise, bekçilerin görev tanımlarını sıralayarak, “…Bekçilerin görev tanımlarının yapıldığı, görev tanımının içinde kişileri durdurup kimlik sorma yetkilerinin bulunduğuna dair açık bir maddenin bulunmadığı, nitekim aynı kanunun 3/1-B, 3’te bekçilerin vazife saatleri içinde gördükleri, işittikleri, şüphe ettikleri şahsı ve hadiseleri, istirahate geçmeden evvel bağlı bulunduğu en yakın kolluk kuruluşuna bildirmek olarak görev tanımlarının yapıldığı…” ifadelerine yer verilerek Anayasa ve uluslararası sözleşmeler hatırlatıldı. (Haber Merkezi)
