Lübnan’da Corona virüsü salgınıyla beraber enflasyonun artması ve fiyatların tavan yapmasıyla alım gücü düşerken, halk yaşamsal ihtiyaçlarını dahi karşılayamayacak duruma geliyor.
Ekim 2019’dan beri sokakta olan halk, salgının ardından getirilen kısıtlamaları da delerek “evde açlıktan öleceğimize sokakta virüsten ölürüz” diyerek eyleme devam ediyor.
Corona virüsü salgını nedeniyle bir süreliğine azalan eylemlerin yoğunluğu, kötüleşen ekonomik şartlar ve açlık seviyesinde mücadele eden Lübnanlıların öfkesiyle geçtiğimiz hafta yeniden yükselişe geçti.
Lübnan’ın en büyük ikinci kenti olan ve yaşam şartlarının en ağır olduğu Tripoli’de geçtiğimiz hafta hükümet karşıtı sokak eylemleri yeniden şiddetlendi.
Çeşitli kentlerden bir araya gelerek Tripoli’de seslerini yükselten Lübnanlıların artan öfkesinin temel kaynağı ise gittikçe zorlaşan ekonomik yaşam şartları. Salgınla beraber Lübnan Lirası’nın değer kaybetmesi, enflasyonun artması ve fiyatların tavan yapmasıyla alım gücünün düşmesi Lübnanlıların yaşam şartlarını daha da zorluyor.
23 Mart’tan itibaren Covid-19 salgını sebebiyle sokağa çıkma kısıtlamalarının getirilmesiyle ekonomik zorluklarla mücadele eden Lübnanlıların yaşamsal ihtiyaçlarını karşılaması daha da güçleşti.
Lübnan Lirası sokağa çıkma kısıtlamalarından sonra daha da değer kaybetti ve fiyatlar neredeyse günlük olarak artmaya başladı.
Hükümetin ihtiyaç halinde olan ailelere yapacağını duyurduğu 400 bin liralık yardımın dağıtımı geciktikçe söz konusu miktarın dolar bazındaki karşılığı da gittikçe azaldı. Yardım bekleyen Lübnanlılar ise hala dağıtımın yapılmadığını belirtiyor.
Ağırlaşan yaşam şartları sebebiyle Lübnanlılar sosyal medyada ikinci dalga eylemlerin kapıda olduğunu belirtirken, sokakta yeniden yükselen öfkenin odak noktalarından biri bankalar.
25 Nisan’da Lübnan Lirası’nın rekor seviyede değer kaybetmesiyle yaşam şartları ağırlaşırken, hükümetin sermaye kontrol tedbirleri sebebiyle Lübnanlılar bankadaki birikimlerine de rahatça erişemiyorlar.
Bununla birlikte Beyrut ve Tripoli’de eylemciler gece saatlerinde sokağa çıkma yasağını bozarak yollara barikat kurdu. Bankaların büyük yatırımcıların milyarlarca lirayı kaçırmasına izin vermelerini protesto eden eylemciler banka şubeleri ve bankamatikleri ateşe verdi.
Hükümet ise halkın taleplerini karşılamak yerine askeri birlikleri görevlendirdi. Askerlerin göz yaşartıcı gaz ile plastik ve gerçek mermiler kullanmasının ardından ise halk sokak eylemlerini üç gece daha sürdürdü, çatışmalar şiddetlendi.
Bankaların yanı sıra, eylemciler protestolarında eski başbakan Najib Mikati ve meclis üyesi Faisal Karami gibi isimleri de hedef alarak siyasetçilerin evlerinin önünü de eylem alanına dönüştürüyor.
Tripoli’de yeniden yükselen hükümet karşıtı eylemler Lübnan’ın diğer kentlerine de yayılmaya devam ediyor.
Bazı eylemciler maske takmaya ve sosyal mesafeye dikkat ederken, bazılarıysa eylemlerini maskesiz sürdürüyor.
İftarda oruç açtıktan sonra meydanlara beraber yürüyerek sloganlar atan eylemcilerin protestoları karşısında Lübnan Başbakanı Hassan Diab ise ekonomik zorluklar göz önünde bulundurulduğunda protestoların oldukça “doğal” olduğunu ama “isyancıların protestocuların arasına karışarak huzursuzluk çıkardıklarını” iddia etti.
Bir eylemci öldürüldü
Öte yandan 27 Nisan’da Tripoli’deki eylemler sırasında askerlerin müdahalesi sonucu 26 yaşındaki Fawaz Fouad al-Samman yaşamını kaybetti ve birçok eylemci yaralandı.
Fawaz’ın ablası, Daily Star’a verdiği röportajda yoksulluktan ve şiddetten sorumlu olanların aynı kişiler olduğuna dikkat çekti: “Yüzde birlik kesim fakir halkı haklarından ve onurlu bir yaşam sürme fırsatından alıkoyuyor. Fawaz’ı öldürenler onlardır, güvenlik güçlerine emir veren onlardır”.
Protesters in Lebanon are trashing banks to express their anger over soaring poverty & economic hardship.
Protests against the deteriorating economic conditions. aggravated by the coronavirus lockdown, turned violent, after a protester was killed in the Northern city of Tripoli. pic.twitter.com/waPiaCfK8f
— redfish (@redfishstream) April 29, 2020
Trablusşam kentinde de lastik yakarak yolları trafiğe kapatan eylemciler, ekonomik krizden sorumlu tutulan hükümet ve bankacılık sektörüne karşı sloganlar attı. Kentteki bankaları da hedef alan eylemciler, kolluk kuvvetlerinin saldırısına da havai fişek ve taşlarla karşılık verdi.
Lübnan’ın diğer kentlerinden de insanların seslerini yükseltmesi gerektiğini vurgulayan Tripolili eylemciler, “evde açlıktan öleceğimize sokakta virüsten ölürüz” diyerek, eylemlerine devam edeceklerine işaret ediyor.
(Kaynak: Gazete Karınca, Sendika63.org)
